Herhangi bir ağacın dalını köklendirmek için dalından çelik kesip dikmeniz yeterlidir. Ancak bazı şeyler hem sırdır hem değildir. İnternet denen illet olmadan önce yapancı kaynaklardan yararlanmak çok zordu ve şuan çok kolay.

Bahçenizde bir armut ağacı veya nar ağacı var ve tadını çok seviyorsunuz. Yeni bir fidan veya çivitten aşılama yolu ile aynı tür ağaca sahip olabilirsiniz ama tamamen aynı meyve tadının oluşması imkansızdır. Bu tadı insanların el izine benzetebilirsiniz. Milyarlarca insan ve her birinin farklı parmak izi vardır. Ama bir yol var ki o da dalından veya dalında köklendirme taktiği. Bu taktikle bahçenizdeki veya komşunuzun sahip olduğu meyve ağacının tıpa tıp aynısını elde edebilirsiniz.

Dal seçimi ve çeliğin hazırlanışı

1- Sonbaharda ağacınızın yaprakları solmaya başladığında yani kış uykusuna yatmak üzereyken son yılın bahar veya son bahar aylarında ucu canlanan veya büyüyen uç veren dalını kesiyoruz. Çünkü ağacımızın en verimli canlı dalı bu dallardır. Bu dalları keserken hastalık veya böceklenme olmayan dallar olduğuna dikkat edin. Kestiğiniz çelikler ki biz bunları çelik diye adlandırıyoruz. Yani dallar… Çelikler kurşun kalem kalınlığında olmalıdır ve uzunlukları 15-25 cm aralığında olabilir. Kestiğiniz dallar yumuşak ve odunsu olmalıdır. Yeşilimsi dalları tercih etmezseniz olumlu sonuç alma olasılığı yükselecektir. Çünkü seçtiğiniz çelikler ne kadar sağlıklı ve kuvvetli olursa dalların köklenme olasılığı yükselecektir.

3- Meyve ağacı dalını köklendirmek için elde edilecek çeliklerin kesiminde budama makası kullanılması en doğrusudur. Eğer bir bıçak çakı kullanacaksanız oldukça düzgün bir şekilde yan kesim yapmalısınız. Kestiğiniz kalım kalınlığındaki dalın ucundaki daha yumuşak ve yeşil olan kısımları kesip atın. Bu yapıları çelik olarak kullanmayacağız. Kestiğiniz dalın alt kısımları daha güçlüdür ve o bölgeden tomurcuk açma ihtimali daha yüksektir.

4- Dalı tam nereden keseceğinizi kestiremiyorsanız. Dalda bulunan tomurcuğun hemen altından olabilir. Diktiğimiz çelik dalın üzerinde bulunan küçük tomurcuk ta meyve dalın fotosentez yapmasına olumlu katkı sağlayacak ve dalın köklenmesine yardımcı olacaktır.

Elde ettiğimiz 15-25 cm boyundaki çeliklerin yapraklarını kesin. Tomurcuk varsa dalda tomurcuk kalabilir ama diğer şekil yapraklarını budayın. Bazı kişiler en uçtaki yaprağı yarım kesiyorlar. Bunun ne kadar işe yaradığını bilmiyorum ama siz deneyebilirsiniz.

5- Çelik olarak kullandığımız dalın tabanını yani dikimi yapacağımız ucunun odunsu bölümünü dikkatlice daldan ayırın. Dalın beyaz iç kısmı ortaya çıksın. Bazıları ise tam olarak bu odunsu ince tabakayı tamamen kesmiyorlar da önden arkadan kesimi yapıp sağdan soldan odunsu tabaka halen dalın taban kısmında duruyor. Bu soyma işlemi dalın köklenme olasılığını artıracaktır.

6- Dalından kestiğimiz ve çelikleri tabanına çelik köklendirme hormonu (linkten satın alabilirsiniz) sürüyoruz. Bu işlemi çubuğu hormona batırarakta yapabilirsiniz. Çeliği tabanından kabuğundan ayırdık sonra köklendirme hormonuna batırdık ve bu şekilde dalın köklenmesi için elimizden geleni yapmış oluyoruz. Çeliği hormon tozuna batırdıktan sonra fazlasını nazikçe alabilirsiniz veya hafifçe sert bir zemine vurabilirsiniz. Çeliğimiz 15-25 cm ise çeliğin 5 6 cm lik bölümünü toza batırabilirsiniz.

Çelik nasıl dikilir

1- Saksımızı hazırlamalıyız. Tek bir çelik dikeceksek oldukça küçük bir saksı işimizi görecektir ama 10 çelik dikip işinizi şansa bırakmak istemiyorsanız biraz daha büyük bir saksı seçmeniz gerekir. Toprak seçiminde ise güzel bir bahçe toprağı bile işinizi görürken, komposto gübresi veya vitaminli saksı toprağı alsanız daha iyi verim alma olasılığınız artacaktır. Bir çok kişinin derekumu toprağı, perlitli gibi seçeneklerden de oldukça başarılı sonuçlar aldığını gördüm.

2- Normal büyüklükte bir saksı seçtiğimizi düşünürsek 5 çelik bu saksıya dikebiliriz. Toprak yumuşaksa çelikleri direk 5 cm toprağa dikebilirsiniz. Sert bir topraksa veya çeliğinize nazik davranmak istiyorsanız dikim çukurunu başka bir odunla açıp çeliği yerleştirip hafifçe toprak atarak yine çeliği 5 cm kadar toprağa gömebilirsiniz. Çelikleri saksının ortasına değil de kenarlarına doğru dikip her bir çelik arasını eşit mesafede tutarsanız iyi olacaktır. Önemli bir not vermek istiyorum. Ben size çeliği 5 cm toprağa gömün dedim ama bunu 15 cm lik bir çeliği baz alarak söyledim. Sizin çeliğiniz 25 cm olabilir. 25 cm lik bir çeliği ise üçte biri toprağa girecek şekilde dikin.

3- Sonbaharda diktiğimiz çelikleri kesinlikle don olayının olmadığı bir yerde muhafaza edin. Kışları soğuk geçen bir yerde yaşıyorsanız, çeliklerinizi korunaklı bir yerde tutun. Çelikleri soğuktan korumak için ise kesinlikle çok sıcak bir ortama almayın. Eğer bir seraya çeliği koyacaksanız, seranın en soğuk yerini seçin. Evin içine koyacaksanız da evin en soğuk ve ışıklı yerini seçebilirsiniz. Mesela pencere kenarında güneş alan bölümde.

4- Saksıya diktiğimiz çelikler kesinlikle nemli bir toprakta tutulmalı. Bunun için sık sık sulama işlemi yapılmalıdır. Tabiki aşırı sulamaktan da kaçının. Toprağı kontrol edin biraz kuruyan toprağa hemen su takviyesi yapın.

Kimileri çeliğin uç bölgesini poşetle sarar kimisi ise saksıyı komple bir poşetin içine alır bu şekilde nemli ortam yaratılmış olur. Ama yaşadığınız coğrafya nem konusunda ve soğuk konusunda köklenmeye müsaitse poşete gerek yoktur.

Köklenen çeliklerin toprağa dikimi

1- Sevdiğimiz meyve ağacının dalından yaptığımız çelik köklendikten sonra saksıdan alacağımız köklü çelikleri toprağa dikmek için en doğru yeri seçmeliyiz.

Büyütmek istediğiniz meyve ağacının nasıl toprak sevdiğini, ne kadar güneş istediği gibi konuları birazcık araştırın. Çeliğin atasının nasıl bir bölgede yaşadığını gözlemleyin ve benzer bir bölgeye dikin.

2- Saksıda köklenen çelikleri sonbaharda diktik ama ilk baharda toprağa dikimi önermiyorum. Toprağa dikimi bir yıl sonraki sonbaharda yapın. Hem kökler iyice gelişmiş olur. Acele işe şeytanı karıştırmamak lazım. Dikim için bir yılı beklerseniz muhtemelen çelik kökleri saksı hava deliklerinden bile gözükecektir.

3- Köklenen çelikleri dikten sonra düzenli olarak sulama işlemini yapın. Ha can suyunu da unutmayın sakın. Düzenli olarak sulamak çelik köklerinin yeni yerlerine uyumunu kolaylaştıracaktır. Başarı ortalamasını artırmak için ise dikiminden sonraki ilk yaz suyunu normalden biraz daha fazla verebilirsiniz.

Hayatınız sevgi kökleriyle dolsun taşsın…